Terug naar overzicht

2021-19: Literatuurstudie naar werkzame elementen van behandelmotivatie bij jongeren in de forensische jeugdhulp

Doelgroep

Jongeren van 12 tot 24 jaar in de forensische jeugdzorg.

Behandelmotivatie in de forensische jeugdhulp

Jongeren in de forensische jeugdzorg hebben vaak weinig motivatie voor behandeling. Ze hebben in veel gevallen niet zelf gekozen voor hulpverlening en hebben regelmatig eerdere negatieve behandelervaringen. Behandelmotivatie is echter wel van belang voor het behalen van positieve behandelresultaten. Daarbij wordt behandelmotivatie in belangrijke mate bepaald door factoren in de omgeving en kunnen hulpverleners een belangrijke rol spelen in het vergroten ervan. Een grote behandelmotivatie voorspelt zowel deelname aan behandeling, als het voltooien ervan. Terwijl een lage behandelmotivatie geassocieerd is met uitval en recidive.

Om meer zicht te krijgen op de te beïnvloeden factoren die samenhangen met behandelmotivatie bij jongeren in de forensische jeugdzorg is binnen dit project een onderzoek uitgevoerd. Het onderzoek bestond uit een systematische literatuurstudie, twee bijeenkomsten met een expertgroep van jongeren die zelf met forensische jeugdzorg te maken hebben (gehad) en een digitale expertsessie met professionals uit de praktijk.

Resultaten

Binnen de systematische literatuurstudie is met name bewijs voor het belang van verbondenheid (werkrelatie met hulpverlener) en ervaren autonomie gevonden. Daarnaast bleken kenmerken van de behandeling, de behandelomgeving en de behandelaren een rol te spelen. Ook het type en de ernst van de problematiek van een jongere, en met name de mate waarin die daar zelf last van heeft, hangt samen met de behandelmotivatie.

Tijdens de bijeenkomsten met jongeren is dieper ingegaan op de bevindingen en zijn de aanbevelingen concreter gemaakt. De belangrijkste aspecten voor behandelmotivatie zijn volgens de jongeren het hebben van een goede relatie met de hulpverlener, mogen meebeslissen over de behandeling en het gevoel hebben dat er naar je geluisterd wordt. In de expertsessie met praktijkprofessionals is gesproken over het belang van toekomstperspectief bieden door de hulpverlening aan jongeren en de rol van ouder(s)/verzorger(s) bij de behandeling.

Op basis van de resultaten van de literatuurstudie en de input van jongeren en praktijkprofessionals zijn er aanbevelingen geformuleerd voor het vergroten van de behandelmotivatie van jongeren in de forensische jeugdzorg. Hieronder vallen bijvoorbeeld het faciliteren en opbouwen van een vertrouwensband met jongeren, jongeren een stem geven in hun behandeling, en het bieden van mogelijkheden en toekomstperspectief.