Frans is bijzonder hoogleraar gewetensontwikkeling bij de vakgroep Forensische Orthopedagogiek van de UvA. Hij werkt ook als vrijgevestigd psychoanalyticus en psychotherapeut. Tot voor kort deed hij als forensisch rapporteur ook pro Justitia rapportages over jeugdige verdachten. In mei komt zijn nieuwe boek uit, Morele ontwikkeling en jeugddelinquentie. De mythe van de gewetenloze jongere ontrafeld. Julia is promovenda op het onderzoek naar de diagnostiek van het geweten aan de UvA. Zij is in samenwerking met diverse GGZ-instellingen bezig een kennisnetwerk op te zetten rondom de diagnostiek naar het geweten. Zij is daarnaast ook in opleiding tot kinder- en jeugd klinisch psycholoog en psychotherapeut en werkt bij SGGZ Youz.
Wat houdt je KFZ-project in?
Voor ontzettend veel aspecten van de diagnostiek van jongeren met ernstige problemen of crimineel gedrag zijn instrumenten ontwikkeld, maar voor een klinische diagnose van het geweten nog nooit. En dat terwijl op basis van uitspraken over het geweten in rapportages wel belangrijke beslissingen worden genomen, bijvoorbeeld over toerekeningsvatbaarheid en behandelingsmogelijkheden. Dat kon beter, vonden we. We denken dat er geen zelfrapportage vragenlijst met een afbreekscore mogelijk is om de stand van de gewetensontwikkeling te diagnosticeren.
De uitdaging is een instrument te ontwikkelen waarmee de deskundige een beschrijvende diagnose van het geweten kan maken. Hij of zij beschrijft dan de kwaliteiten van de jongere met betrekking tot empathie, zelfbewuste emoties als schaamte en schuld, en morele ontwikkeling. Als die goed zijn beschreven, is het mogelijk een diagnostische conclusie te trekken over hoe het geweten bij de jongere werkt. We hebben nu een prototype gemaakt en onderzoeken in de praktijk hoe goed het instrument werkt. We werken samen met Levvel, Youz, Inforsa, het NIFP en de Raad voor de Kinderbescherming en richten ons op jongeren tussen de 12 en 23 jaar.
Wat hoop je te bereiken?
We zijn aangenaam verrast door het enthousiasme dat we in het werkveld ontmoeten. Bijna zonder uitzondering zeggen de deskundigen dat dit instrument hen echt kan helpen in het werk. Daar zijn we ook op uit, dat we een instrument ontwikkelen dat de deskundige in staat stelt de kwaliteit van zijn werk inhoudelijk te verbeteren, doordat hij of zij een raamwerk krijgt aangeboden om heldere afwegingen te maken. Tegelijkertijd geeft het instrument handvatten om de groep jongeren in het forensisch circuit of met gedragsproblemen meer definitie te geven. De diagnostiek leidt op deze manier tot handelingsadviezen en helpt bij de indicatiestelling waardoor meer maatwerk kan worden geleverd en de jongere hiervan profiteert.